İsveç’in yakın zamanda NATO üyesi olup olmayacağına ilişkin belirsizlik Vilnius Zirvesi öncesinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg arasında yapılan üçlü görüşme sonrasında giderildi.
İsveç, Türkiye’nin Avrupa Birliği sürecine güçlü destek taahhüdünde bulunurken Türkiye de İsveç’in katılım protokolünü mümkün olan en kısa sürede TBMM’ye sevk etmeyi ve onaylanmasını sağlamayı kabul etti. Taraflar üçlü toplantıda altı maddelik bir bildiri üzerinde anlaştılar. NATO kararı olmayan ve İsveç ile Türkiye’yi bağlayan bildiride dikkat çeken unsurlar var.
- İSVEÇ'TEN DESTEK: İki ülke arasında ekonomik işbirliğinin arttırılmasına karar verildi. İsveç, AB-Türkiye Gümrük Birliği’nin modernizasyonu ve vize serbestisi de dahil olmak üzere, Türkiye’nin AB’ye katılım sürecinin yeniden canlandırılmasına yönelik çabaları aktif bir şekilde destekleyecek.
- TBMM ONAYI: Türkiye, İsveç’in Katılım Protokolü'nü Büyük Millet Meclisi'ne iletecek ve onaylanmasını sağlamak için Meclis ile yakın işbirliği içinde çalışacak.
- ÖZEL TEMSİLCİ: Toplantıda, NATO tarihinde ilk kez bir terörle mücadele koordinatörü atanması kararı da alındı. Koordinatör, Genel Sekreter’in özel temsilcisi olacak. Stoltenberg, NATO’nun terörizmin her tür ve tezahürünü kınadığını bir kez daha teyit etti.
- YOL HARİTASI: Üçlü Daimi Mekanizma çalışmalarına devam edecek. Bunun yanı sıra her yıl bakanlar düzeyinde toplanacak ikili güvenlik mutabakatı çerçevesinde işbirliğine devam edilecek. İsveç, terörizmle mücadele konusunda bir yol haritası sunacak. İsveç toplantıda YPG/PYD’ye ve FETÖ’ye destek vermeyeceğini bir kez daha yineledi.
- İSVEÇ ADIM ATTI: Belgede İsveç’in üçlü muhtırada yer alan vurgular bağlamında anayasasını değiştirdiği, yasalarında değişikliğe gittiği, PKK’ya karşı terörle mücadele işbirliğini önemli ölçüde genişlettiği ve Türkiye’ye silah ihracatını yeniden başlattığı belirtiliyor.
- ENGELLER KALKACAK: Bildiride, müttefikler arasında savunma ticareti ve yatırımına yönelik hiçbir kısıtlama, engel veya yaptırım olmaması gerektiği ilkesine bağlı olunduğu belirtildi ve bu tür engellerin ortadan kaldırılması için çalışılacağı mesajı verildi.
SÜREÇ FİNLANDİYA'DAKİ GİBİ İŞLEYECEK…
Türkiye'nin İsveç’in NATO üyeliğine vize vermesinin ardından onay süreci Finlandiya’daki sürece benzer şekilde işleyecek. İsveç’in NATO’ya katılımına ilişkin protokol, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla Meclis Başkanlığı'na sunulacak. Protokolün onaylanmasına ilişkin yasa teklifi, Meclis Dışişleri Komisyonu'na sevk edilecek. Teklif, komisyonda kabul edilip ardından Genel Kurul gündemine gelecek. Teklifin Genel Kurul’da da kabul edilip Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla, İsveç’in NATO üyeliğine ilişkin onay süreci tamamlanmış olacak. Teklifin önümüzdeki hafta sonuna kadar Meclis’e sevk edilip Genel Kurul’da kabul edilmesi bekleniyor.
ÇOK MUTLUYUM...
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, ülkesinin NATO’ya katılımı için önem taşıyan mutabakatın ardından yaptığı ilk açıklamada “çok mutlu” olduğunu söyledi. “İsveç’in NATO’ya resmen kabulüne yönelik bugün çok büyük bir adım attık. Bu İsveç için çok güzel bir gündü” diye konuştu.
