16 milyon çalışan kısıtlamalardan muaf olduklarını ispatlamak için e-Devlet'ten belge almaya çalışıyor. Aksayan sistemin düzeldiği ifade edilirken ekranlarını ne kadar F5'lerlerse F5'lesinler işe yeni girenler belgelerini almakta sorun yaşıyor.
Türkiye'de tam kapanma sürecine girilmesiyle birlikte en çok konuşulan konu çalışanların 'Muafiyet Belgesi' oldu. e-Devlet'te yaşanan aksaklık nedeniyle binlerce çalışan bilgisayar başında e-Devlet'i sürekli F-5'ledi (sayfa yenileme) durdu. Haber Global'den Merthan Sümbelli'nin haber şöyle;
Ancak bu çalışanlar arasında sayfayı ne kadar yenileseler de 'Muafiyet Belgesi'ni alamayacak olan çalışanlar var: İşe yeni girenler dolayısıyla 'Prim ve Hizmet Beyannamesi' henüz SGK'ya bildirilmeyenler.
Sosyal Güvenlik Kurumu'nun resmi internet sitesinde SGK'ya 'Prim ve Hizmet Beyannamesi'nin bildirimi hakkında aynen şu ifade yer alıyor:
"Ücret alan sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini içeren Muhtasar Prim ve Hizmet Beyannamesi en geç beyannamenin ilişkin olduğu ayı takip eden ayın 26’sı saat 23.59’a kadar yetkili vergi dairesine verilecektir"
Bu ibareye göre, nisan ayında işe giren bir kişi en geç Mayıs ayının 26'sına kadar 'Muafiyet Belgesi'ni e-Devlet'ten alamayabilir.
Peki bu çalışanlar ne yapıyorlar? “YENİ GİRENLERİ SİSTEM GÖRMÜYOR”SGK Uzmanı Mert Nayır, 26’sına kadar sigortalıların prime esas kazanç ve hizmet bilgilerini içeren Muhtasar Prim ve Hizmet Beyannamesi’nin işe girişlerini takip eden ayın en geç 26’sına kadar teslim edildiğini ve bunun muafiyet belgesi alırken sistemsel olarak sorunlara yol açtığını söylüyor. Sistemde bu kişilerin görünmediğini aktaran Nayır, ek olarak şu ifadeleri de kullanıyor:
Diyelim ki, bir kişi 30 gündür muafiyet kapsamında olan bir şirkette sigortalı. Aynı zamanda 5 gündür de üniversitede öğretim görevlisi. Sistemin altyapısındaki eksiklikten dolayı, yani yazılımdaki eksiklikten dolayı sistem o 30 günü görmüyor, üniversitedeki 5 gününe bakıyor. Üniversiteler de kapalı olduğu ve muafiyet kapsamında olmadığı için muafiyet belgesi alamıyorsunuz.
“NORMALDE MUAF OLMAM GEREK AMA…”
Sözlerine “Halbuki 30 gündür muafiyet kapsamında olan bir şirkette sigortalı olan kişinin sigortasının görünmesi gerekir” diyerek devam eden SGK Uzmanı, “Sistem çoğunluğun tek bir yerde sigortası olduğu için tek sigorta üzerinden bakıyor” diyor.
Sistemin aksaklıklarından birinin birden fazla sigortası olanların tek sigortasının görünmesi olduğunun altını çizen Nayır, “Benim de SGK Uzmanı ve aynı zamanda bir işveren olarak ciddi sorunlarım var” ifadelerini kullanıyor. Kendi firmasında işveren olmasıyla birlikte teknik personel olarak da göründüğünü aktaran Nayır, “Şu an sistem benim ‘Teknik personel’ sigortamı gördüğü için dışarı çıkmama izin vermiyor. Fakat ben aynı zamanda işverenim. 4B’ye gidip bakamıyorsunuz. Oraya bakarsanız ben muafiyet kapsamındayım” şeklinde konuşuyor.
“YENİ SİGORTASI YAPILSA DA SİSTEM ESKİSİNİ GÖRÜYOR”
Danışmanlık yaptığı firmalardan birinin yaşadığı sıkıntıyı da dile getiren Mert Nayır, firmanın muafiyet kapsamında olduğunu ve 2021 yılının Mart ayında yeni bir personel aldığını söylüyor. Çalışanın SGK’ya da bildiriminin yapılmasına rağmen sistemin eski sigortasını gördüğünü açıklayan Nayır, “Çalışanın görev yaptığı eski şirket de muafiyet kapsamı dışında olduğu için belge alamıyor” diyor.
“GÜNCELLEME BAŞARISIZ OLDU”
SGK Uzmanı Mert Nayır, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun çok iyi bir Bilişim Daire Başkanlığı'nın olduğunu ve e-Devlet üzerinde de en fazla hizmet veren kurumun SGK olduğunu aktarıyor. Ancak şu an içerisinde bulunduğumuz durumun çok hızlı geliştiğini söyleyen Nayır, “Teknik arızaların çıkmasını biz de bekliyorduk. Cuma günü sistemde bir güncelleme yapılacağı söylendi” diyerek, sözlerine şu şekilde devam ediyor:
Pazar gününe kadar bir güncelleme yapılacağı söylendi. İki günde bu kadar çok sigortalının işlemini yapabilmek çok güç. Bu şu demek: Tüm sigortalıların hizmet dökümüne bakacaksınız, kişinin son hizmetlerini tanımlayacaksınız, muafiyet kapsamında olup olmadığını kontrol edeceksiniz ve kişiye belge çıkaracaksınız…
SİSTEM GÜNCELLENEMEDİ, SÜRE UZATILDI
Sistemde beklenen güncellemelerin yapılamadığı için şirketlerin vermiş olduğu geçici muafiyet belgelerinin geçerliliğinin 7 Mayıs’a kadar uzatıldığını söyleyen Nayır, “Zaten 7 Mayıs’tan sonra 9’una kadar iki gün kalıyor. 9’undan sonra birçok iş yeri için bayram tatili başlıyor. İki gün için bu karışıklığa çok da gerek yoktu” diyerek, sistemin gerekliliği açısından şu noktaya da dikkati çekiyor:
Ancak burada vaka sayılarının düşmemesi ve kısıtlamaların devam etme ihtimalini de göz ardı etmemek gerekiyor.
“TEK SORUN MUAFİYET DEĞİL, SEYAHAT BELGESİ DE…”
“Biz tabii SGK Uzmanları olarak çalışanlar adına bundan sonra bu belgeleri düzenlemenin gerek olmayacağı bir düzeni temenni ediyoruz” diyen Nayır, bu süreçte sadece e-Devlet’te değil, Alo 199 ve Alo 170’te de ciddi sorunlar oluştuğunu aktarıyor. Aynı zamanda muafiyet belgesinde yaşanan problemin seyahat izin belgesinin alınmasına da sirayet ettiğini söyleyen SGK Uzmanı, aksaklığı şöyle izah ediyor:
Örneğin, siz şehir dışına muafiyet kapsamında olan işiniz için çıkacaksınız. Ancak şirket size görev belgesi yani muafiyet belgesi düzenleyemediği için otomatik olarak seyahat izin belgesi de düzenlenemiyor.
"DURUM, KOLLUK GÜÇLERİNE İZAH EDİLMELİ"Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Oğuz Sancakdar, e-Devlet üzerinde yaşanan aksaklıkların baş gösterdiği dönemde yaptığımız "Türkiye F5'liyor" haberinde, çalışanların yaşayabilecekleri sorunlarla ilgili olarak, "Teknik aksaklıklar nedeniyle sisteme ulaşılamaması halinde ilgililer polis ve jandarmaya giderek, durumu izah edebilir" ifadelerini kullanmıştı.
Teknik bir sorundan dolayı e-Devlet'ten alınması gereken belgenin kolluk güçleri aracılığıyla alınabileceğine işaret eden Sancakdar, "Kolluk güçleri hem sorunu ilgili birimlere iletmeli, aynı zamanda mümkünse kişinin bağlı olduğu kurumla iletişime geçerek sorunu çözebilme yönünde yetkilendirilebilir" diye konuşmuştu.
Kaynak: Haber Global
