Sinan DAŞPINAR'ın yazısı…
Google, haber siteleri için büyük bir önem taşıyor. İnternet siteleri trafiklerinin çoğunu Google Haberler ve Google Keşfet araçları ile sağlıyor. Google tarafından Ağustos ayında yayınlanan çekirdek güncelleme ile haber sitelerinde deprem yaşandı. Öyle bir deprem ki birçok haber sitesi tuzla buz oldu. Keşfet trafikleri sıfıra kadar düştü. O günden bugüne birçok şey yaşandı. İşte o detaylar…
Google, 15 Ağustos 2024 tarihinde çekirdek güncelleme yayınlandı. Güncellemeden sonra pek çok internet sitesi Google Haberler ve Google Keşfet içerisinde yer almamaya başladı. Trafiklerini bu araçlardan sağlayan internet sitelerinde büyük düşüş yaşandı. Google haber sitelerine ceza mı vermişti yoksa algoritmalarını mı değiştirmişti? Bu sorunun cevabı tam bir muamma oldu. Gelirlerini ve trafiklerini Google üzerinden sağlayan internet sitelerinde bir isyan başladı. Konu Ulaştırma Bakanı’nın önüne kadar gitti.
Google’den en çok etkilenenler şüphesi yerel siteler oldu.
Güneydoğu Exspress gazetesinde şöyle bir haber yer aldı,
“Google Türkiye'nin haber listelemelerine ilişkin algoritması, başta yerel haber siteleri olmak üzere, bağımsız yayıncılık yapan tüm haber ajanslarına olan erişimi büyük oranda aşağı çekti. 12 Ekim'den beri sürdürülen örtülü ve sistematik sansür nedeniyle daha önce bir milyonu bulan haber görünümleri 30 binlere geriledi.
Google Türkiye yaptığı sansüre dair şuana kadar her hangi bir açıklama yapmazken, konunun uzmanları ve medya sektörü çalışanları, sansürün biran önce kaldırılmasını istedi. Güneydoğu Ekspres Teknik İşler Sorumlusu / IT Uzmanı Ali Çekdar Korkma, örtülü sansürün devam etmesi halinde, Türkiye'deki basın sektöründe yer alan binlerce kişinin işsiz kalacağını söyledi.”
İnternet sitelerinin bu durumu gerçekten birçok kişinin işsiz kalmasına neden olacak bir durumdu.
Google’nin algoritmasının nasıl çalıştığına dair kesin bir bilgi bulunmuyor. Google sadece Google Web Yöneticisi Yönergeleri'ne uyma ve orijinal içeriğe yönelme tavsiyesinde bulunuyor.
Google’nin 2024 yılında baskın SEO içerik düzenlemesi aslında Mart ayında başladı. Google, SEO’nun kötü kullanımı ve yapay zeka ile oluşturulan içerikleri hedef aldı.
Orginality.ai tarafından yapılan bir araştırmada ilk güncelleme ile olumsuz etkilenen internet siteleri araştırılmış ve sitelerin yüzde 50’sinin içeriklerinin yüzde 90 ile 100’ünün yapay zeka ile oluşturulduğu ortaya çıktı.
BBC BİLE ETKİLENDİ…
Google’nin bu durumu sadece yerel siteleri değil aynı zamanda prestijli haber sitelerini de etkiledi. BBC’nin görünürlüğü önemli oranda düşmeye başladı. Evening Standard (yüzde 32), LBC (yüzde 30), Daily Record (yüzde 24) The Independent (yüzde 16), The Guardian (yüzde 10) ve The New York Times (yüzde 8)’lik bir düşüş yaşadı. Google bu güncelleme ile düşük kaliteli içerik ve spamın önüne geçmeyi hedeflediğini dile getirdi.
İKİNCİ GÜNCELLEME ŞİDDETLİ VURDU…
Mart ayındaki sert sallanıştan sonra ağustos ayında yıkım gerçekleşti. Türk haber siteleri bundan çok fazla nasibini aldı.
Haber siteleri tek tek duruma itiraz etmeye başladı. Sözcü, Halk TV, Cumhuriyet…
Google’yi sert bir dille eleştirdiler ve haberleştirdiler.
Gazete Duvar yazarı gazeteci Bahadır Özgür muhalif medyayı zor günlerin beklediğini ifade ederek, “Google'ın algoritma değişiklikleri ile internet üzerinden yayın yapan medyanın okur trafiği %60-80 oranında düşmüş. Gelirin de aynı oranda azalması demek bu. Böyle devam ederse pek çok haber sitesinin yaşaması imkansız olur. Google umursamıyor bile. Özellikle muhalif medyayı 2025'te zor günler bekliyor” dedi
Peki gerçekten muhalif medyayı mı vurmuştu yoksa Google bu konuda tarafsız kalarak iki taraftan da bir şeyler götürdü mü?
takvim.com.tr’de yer alan habere göre; ABD'li arama motoru Google'ın ağustos ayında "çekirdek" adını verdiği güncelleme ile yaptığı değişiklik birçok haber sitesinin sayfa gösterimini etkiledi. Takvim.com.tr bu meseleyi gündeme getirerek Google'ın güvenilirlik noktasında soru işaretleri bulunan birçok siteyi ön plana çıkardığına dikkat çekti. Mesele Meclis'te de gündeme geldi. Bakan Uraloğlu konuyu takip ettiklerini belirterek, "Gerekirse Rekabet Kurumu ile bu konunun üzerine gideceğiz." ifadelerini kullandı.
Tartışmalar devam ederken az önce haberde de okuduğunuz gibi devreye Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu girdi.
CNN Türk’ten Hakan Çelik’e konu olan Uraloğlu’na bu durum soruldu ve Bakan Uraloğlu, "Google’la görüştük. Düzenleme Google Türkiye tarafından değil global tarafından atıldı. Google Türkiye temsilcilerinin bize ilettiği bu düzenlemeden bilgi sahipleri olmadıkları. İkinci kez sorduk onlardan bir dönüş bekliyoruz. Gelecek dönüşe göre Rekabet Kurumu'yla birlikte bir adım atılabilir. Eğer haksızlık tespit edersek adım atacağız. BTK ve Rekabet Kurumu'yla işbirliği yapıp adım atmamız söz konusu Google küresel merkezin cevabına göre.” İfadelerini kullanmıştı. Son olarak Google algoritmaları konusu yeniden bakana soruldu ve Bakan tekraren "Google Türkiye ile bu konuyu takip ediyoruz, gerekirse Rekabet Kurumu ile bu konunun üzerine gideceğiz." dedi.
Kasım 2024 tarihi itibariyle Google yeni bir çekirdek güncelleme yayınladı. Bu güncelleme ile pek çok internet sitesinin Google Keşfet ve Google Haberler’de yer almaya başladığı görülüyor. Bundan sonra ne olacak yaşayıp göreceğiz.