Ateş düşmüyorsa, kızarıklıklar, şiddetli ağrı şikâyeti varsa hiç vakit kaybetmeden çocuğu doktora götürmelisiniz…
Avrupa'da ve Amerika'da onlarca çocuğun ölümüne neden olan ölümcül bakteri Strep A, Türkiye'de de ölüme neden oldu. Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, bakteri nedeniyle hastaneye başvurmanız gereken belirtileri sıraladı.
Hacettepe Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı, Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan Strep A'yla ilgili önemli açıklamalarda bulundu.
Uzmanlar, Strep A enfeksiyonu tedavisinin gecikmesi sonucunda can kaybı riskinin yükseldiğinin altını çiziyor. Prof. Dr. Ceyhan, "Kas etrafındaki zarı harap ederek başlayan Strep A, kas yıkımına neden olur. Oldukça ağır bir tablodur. Strep A; orta kulak iltihabı, zatürre ve deri enfeksiyonlarına neden olabilir. Tedavisinin gecikmesi durumunda hayati risk yüzde 50 oranında yükselebilir. Strep A enfeksiyonu durumunda bademcik iltihabını da küçümsememek lazım" dedi.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Strep A ile ilgili en çok dikkat edilmesi gereken durumun deride kızararak büyüyen yara, çocuğun ateşinin düşmemesi olduğunu belirtirken "Şiddetli ağrı şikâyeti varsa hiç vakit kaybetmeden çocuğu doktora götürmelisiniz" uyarısında bulundu.
Gözyaşı akmıyorsa dikkat
Ceyhan, "Çocuğun kendini halsiz hissetmesi, idrar miktarının azalması, ağlamasına rağmen gözyaşı akmıyorsa gibi durumlar varsa bu çocuklar ancak yoğun bakım şartlarında izlenmeli" dedi.
Strep a nedir?
Türkiye’de “beta” olarak bilinen “A Grubu Beta Hemolitik Streptokok” adındaki bakterilerin neden olduğu bir hastalık. Strep A olarak da biliniyor. Türkiye’de sürekli görülen, uzun zamandır bilinen bir enfeksiyon.
Nasıl tespit edilir?
Semptomlar varsa, enfeksiyonun tespiti için iki test yöntemi var. Birincisi boğaz kültürü alınması. Kesin sonuç verir ve 24-48 saat arasında sonucu belli olur. “Strep A testi” olarak da bilinen hızlı antijen testi ile kısa sürede sonuç almak mümkün. Ancak bazen negatif sonuçları yanıltabilir. Hızlı antijen testi ile birlikte boğaz kültürü de yapılırsa kesin sonuç elde edilir.
Hangi hastalıklara neden olabilir?
Hastalığın tipik şekli boğaz enfeksiyonu. Başka pek çok klinik tabloya da yol açabilir. İnvaziv streptokok enfeksiyonları ya da nekrotizan fasiit gibi hastalıklar görülebilir. Aynı zamanda Türkçeye kızıl olarak geçen ya da İngizce'de “scarlet fever” diye bilinen hastalığın da etkeni. Türkiye’de toplumun görüp tanıdığı ve isim verdiği bir hastalık. Bu topraklara yabancı değil.
Hangi yaş gruplarında daha sık görülüyor?
Çoğunlukla çocuklarda ve de 5-15 yaş arasında görülür. 3 yaşın altında nadirdir.
Ne kadar ölümcül?
Ölümcüllüğü çok beklenen bir sonuç değil. Çoğunlukla oluşturduğu farenjit denilen tablo, kendiliğinden de düzelebilen bir hastalık. Ama tedavi edilmediğinde akut romatizmal ateş ya da halk arasında kalp romatizması da denilen bir hastalığa neden olabilir.
Belirtilere dikkat!
Bir çocuğun ateşi, boğaz ağrısı ve yutma güçlüğü varsa; doktor muayene ettiğinde bademciklerde büyüme, kızarma ve üzerinde beyaz iltihap birikimi tespit etmişse düşünülen enfeksiyon çoğu zaman Strep A olabilir.
Ebeveynlere, çocuklarının durumu birden kötüleştiyse, normalden az yiyorsa, 12 saatten uzun süredir tuvaletini yapmadıysa, dehidrasyon belirtileri gösteriyorsa doktora başvurmaları uyarısında bulunuldu.
Ayrıca bebekleri üç aydan küçükse ve 38 derece ateşi varsa, veya üç aydan büyükse ve 39 derece ya da daha yüksek ateşi varsa yardım istemelidirler. Diğer tehlike işaretleri ise çocuğun çok yorgun ya da huzursuz olması.
Çocuk nefes almada güçlük çekiyorsa, nefes almada duraklamalar varsa, cildi, dili veya dudakları mavi renkteyse ya da halsizse ve uyanmıyor veya uyanık kalmıyorsa ebeveynler acilen hastaneye başvurmalı.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Strep A ile ilgili en çok dikkat edilmesi gereken durumun deride kızararak büyüyen yara, çocuğun ateşinin düşmemesi olduğunu belirtirken "Şiddetli ağrı şikâyeti varsa hiç vakit kaybetmeden çocuğu doktora götürmelisiniz" uyarısında bulundu.
Gözyaşı akmıyorsa dikkat
Ceyhan, "Çocuğun kendini halsiz hissetmesi, idrar miktarının azalması, ağlamasına rağmen gözyaşı akmıyorsa gibi durumlar varsa bu çocuklar ancak yoğun bakım şartlarında izlenmeli" dedi.
Nasıl bulaşır?
Enfekte kişilerin hastalığı başkalarına bulaştırma olasılıkları yüksek. Bakteri hapşırık ve öksürüklerdeki taneciklerle, öpüşmeyle ve cilt teması ile karşıdaki kişiye geçebilir.
Uzmanlar hastalığın önlenmesi için sık sık el yıkanmasını, öksürürken ve hapşırırken ağzın bir mendil ile kapatılmasını öneriyor.
Oyuncaklar yıkanmalı
Okullarda yayılımın önlenmesi için çocukların kıyafetleri ve oyuncakları yıkanmalı ve ortak eşya kullanımının önüne geçilmelidir.
Hastalık için şu an bir aşı olmasa da enfeksiyon antibiyotiklerle tedavi edilebiliyor.
