Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Bilgin, asgari ücret, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT), çalışanlara vergi dilimleri ile emekli ve memur maaşlarına yapılacak zam hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
Emekilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi kimleri kapsayacak, EYT'de yaş sınırı olacak mı, EYT ne zaman çıkacak? Asgari ücrette beklenti karşılandı mı, ara zam yapılacak mı? Memur ve emeklilere zam oranı ne kadar olacak? Çalışanların vergi dilimleri konusunda bir düzenleme yapılacak mı?
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Habertürk'te katıldığı canlı yayında gündeme ilişkin soruları yanıtladı.
Bakan Bilgin, 8 Eylül 1999'dan önce işe girmeyenlerin ne kadar borçlanırsa borçlansın EYT'den yararlanamayacağını EYT'nin bu tarihten önce işe başlamayı zorunlu kıldığının altını çizdi. Bakan Bilgin, EYT'de yaş sınırı konusunda henüz karar verilmediğini, çalışmanın 26 Aralık'ta Cumhurbaşkanı'na sunulacağını belirterek, en geç ocak ayında Meclis'e geleceğini söyledi.
İşçilerin asgari ücret artışından memnun olduğunu belirten Bakan Bilgin, asgari ücrete ara zam konusunda ise "Olağanüstü şartlarda yeniden müdahale ederiz, geçen sene nasıl temmuz ayında müdahale ettiysek ihtiyaç olursa geçen seneki gibi zam yapılabilir." ifadesini kullandı.
Bakan Bilgin, çalışanların vergi dilimine ilişkin de açıklama yaptı. Bilgin, "Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi dilimlerinde düzenlemeyle ilgili bir çalışma yapıyor. Hazine ve Maliye Bakanımız açıkladığı zaman bunun da çok olumlu etkisi olacaktır. Çalışanları çok rahatlatacak. Yani 'Ocak ayında aldığımız maaşı niye temmuzda, ağustosta alamıyoruz' eleştirisini cevaplayacak bir düzenleme çalışması yapılıyor." dedi.
Emekli maaşlarına ne kadar artış yapılacağı sorusuna da yanıt veren Bilgin, "Aralık ayı enflasyonu açıklandıktan sonra Ocak ayında belli olacak. Aralık ayında enflasyon düşüşü devam edecek. Biz tüm bunları değerlendirerek alım gücünü destekleyecek oranda karar vereceğiz. Memura ve emekliye enflasyonun üzerinde zam yapacağız." diye konuştu.
Bakan Bilgin'in açıklamalarından öne çıkanlar şu şekilde;
ASGARİ ÜCRET ARTIŞI BEKLENTİYİ KARŞILADI MI?
Sendikaların iyi oldu demesini beklemek doğru değil. Türk-İş daha önce açlık sınırını 7 bin 785 lira olarak açıklamıştı. Bu bilimsel olmayan tespitler üzerine yapılmış bir çalışma. Onlar taleplerini güçlendirmek için böyle şeyler yapabiliyorlar. Ama kamuoyunun bunu böyle algılaması oldukça sorunlu oluyor. Kendi pozisyonlarını güçlendirmek için yaptıkları açıklamalar sorunu güçleştiriyor. Sokağın beklentisi ile işçilerin meseleye bakışı farklı.
"İŞÇİLERİMİZİN BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU ASGARİ ÜCRETTEN MEMNUN"
Türkiye'deki açlık sınırı, yoksulluk sınırı gibi tartışmalar büyük çoğunluğu bilim dışıdır. Bilimsel araştırma mantığına dayanmamaktadır. Ankara'da 15 marketten alınan fiyatla, Türkiye'nin açlık sınırı algısını yönetmek nasıl bir sorumsuzluktur? Bunu şiddetle reddediyorum. Bizim belirlediğimiz asgari ücret işçilerin büyük çoğunluğu tarafından makul bulunmuş, değerli bulunmuştur. Bugünkü şartlarda verilebilecek asgari ücrettir. Şimdi enflasyon ve kur sabitlenmiş durumda. Enerji fiyatlarında yükseliş yok, hatta bir miktar düşüş var. Asgari ücretin yükselmesinin bütün fiyatlara yansıyacağını söylemek mümkün değil. Bu artış enflasyonu sınırlı derecede etkiler.
ASGARİ ÜCRETE ARA ZAM OLACAK MI?
Enflasyon kontrol altına alındı. Yıl sonunda yüzde 20'lere düşeceğini tahmin ediyoruz. Mayıs-haziran döneminde yüzde 35-40 düşmesini bekliyoruz. Cumhurbaşkanımız 'Önümüzdeki yıl sonunda yüzde 20'leri göreceğiz, endişe etmeyin' dedi. 1 yıl önce savaş, pandemi olacağını biliyor muyduk? Olağanüstü şeyler olmazsa bizi yıl sonuna kadar götürecek asgari ücret belirledik. Olağanüstü şartlarda yeniden müdahale ederiz, geçen sene nasıl temmuz ayında müdahale ettiysek ihtiyaç olursa geçen sene gibi zam yapılabilir.
MEMUR-EMEKLİ MAAŞLARINDA ARTIŞ NE KADAR OLACAK?
Aralık ayı enflasyonu açıklandıktan sonra Ocak ayında belli olacak. Aralık ayında enflasyon düşüşü devam edecek. Biz tüm bunları değerlendirerek alım gücünü destekleyecek oranda karar vereceğiz. Memura ve emekliye enflasyonun üzerinde zam yapacağız.
"EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞLARINI YENİDEN ELE ALACAĞIZ"
En düşük tutarda maaş alan emeklilerin sayısı 500 bin civarında. Bu kişiler, prim gün sayısını tamamlamayan, çoğunluğu Bağ-Kur'lu ve devletin "Gelirsiz insan bırakmayalım" düşüncesiyle hareket ederek borçlandırma yoluyla emekli ettiği kişiler. Nasıl ki sosyal devlet, 'Gelirsiz kimseyi bırakmayalım' diye bir düzenleme yaptıysa aynı şekilde bunların gelirlerini yeniden ele alarak düzelteceğiz. En düşük emekli maaşı, bütün oranlar belirlendikten sonra ortaya çıkacak.
ÇALIŞANLARIN VERGİ DİLİMLERİ
Hazine ve Maliye Bakanlığı, vergi dilimlerinde düzenlemeyle ilgili bir çalışma yapıyor. Hazine ve Maliye Bakanımız açıkladığı zaman bunun da çok olumlu etkisi olacaktır. Çalışanları çok rahatlatacak. Yani 'Ocak ayında aldığımız maaşı niye temmuzda, ağustosta alamıyoruz' eleştirisini cevaplayacak bir düzenleme çalışması yapılıyor.
EYT KİMLERİ KASPSAYACAK?
En çok sorulan soru, 'Prim gün sayım şu kadar eksik, bunu borçlanabilir miyim? 8 Eylül 1999'dan önce işe girmemişsen ne kadar borçlanırsan borçlan olmaz. Mevcut yasamızda olan haklar devam edecek. Bir başka konu, yurt dışında çalışanların durumu. Yurt dışında kurumlarımıza olağanüstü müracaat edenler var, kuyruklar oluşmuş. Orada da benzer kafa karışıklıkları var. Onlar da 'Hemen gidip prim gün sayılarımızı tamamlayalım, emekli olalım' diye kuyruklar oluşturuyor. Onlarda da aynı şeyler geçerli. EYT, 8 Eylül 1999 öncesi işe başlamayı zorunlu kılıyor. Dünyanın neresinde olursanız olun.
EYT'DE YAŞ SINIRI OLACAK MI?
Bu, 'Evet' ya da 'Hayır' diye yanıt verilecek bir konu değil. Bütün bu çalışma bittikten sonra, toplam tabloyu gördükten sonra onu değerlendireceğiz. Yaş sınırı konusunda henüz karar verilmedi. Bu aya kadar yaklaşık sayı, 1 milyon 900 bin kişi. Ocak ayında 2 milyon civarında veya biraz geçer. Prim günü sayısı ve hizmet yılı süresi şartlarına uyanların sayısı bu. Eğer hiçbir yaş sınırı olmazsa bunlar kapsama giriyor. EYT düzenlemesi çıktıktan sonra süreç içinde faydalanabilecek toplam kişi sayısı ise 5 milyon 700 bin civarında.
EYT NE ZAMAN ÇIKACAK?
Bu hafta çalışmayı bitirmeye çalışıyoruz. Tahmin ediyorum, bu ay sonuna kadar Meclis'e götürürüz. Bitirebilirsek bu ay içinde, bitiremezsek ocakta. Sayın Cumhurbaşkanımıza 26 Aralık'ta son durumu arz edeceğim. En geç ocak ayında Meclis'e intikal ettirdiğimiz zaman Meclis'in kararlaştırma sürecine bağlı olarak tamamlanır.
