Dünyanın en ünlü yönetmenlerinden Quentin Tarantino ile film şirketi Miramax efsane eser Pulp Fiction üzerinden mahkemelik oldu. Film şirketi hakların kendisinde olduğunu düşünüyor, Tarantino aynı fikirde değil...
Quentin Tarantino, 20 ve 21. yüzyıla damga vurmuş bir yönetmen. Çektiği aksiyon filmleri ve sinemaya getirdiği yeni teknikler ile adından oldukça sık söz ettiriyor. Neredeyse yaptığı her film klasikler arasına girdi. Bu serinin başlangıcı ise Türkçe’ye Ucuz Roman olarak çevrilen Pulp Fiction filmi oldu.
Oyuncu kadrosu ile bir yıldızlar geçidini andıran filmde Tarantino da kısa birkaç sahnede de olsa rol aldı. Tarantino bugün Pulp Fiction filminde yayınlanmayan bazı sahneleri NFT olarak satmayı planlıyor. (NFT bu aralar çok popüler bir terim ne olduğunu derlemenin en altında tekrar anımsatacağız) Tarantino senaryosunu kendisinin yazdığı fakat filme koymadıkları sahnelerin haklarını satacaklarını söyledi. Açık artırma sonucu sahneleri satın alan kişi isterse kimseye göstermek zorunda değil.
'BASILI HAKLAR ELİMDE'
Fakat hukuki olarak bir tartışma ortaya çıktı. Filmin asıl haklarını elinde bulunduran Miramax firması, Quentin Tarantino’ya dava açtı. Şirket filmin görsel haklarının elinde bulunduğunu bu sebepten yapılanın hukuki olmadığını düşünüyor. Tarantino’nun avukatları ise 1993 yılında imzalanan sözleşmede filmin ‘basılı haklarının’Tarantino tarafında olduğunu vurguluyor ve ek sahnelerin de senaryoda yazılı olan konulardan oluştuğunu anımsatıyorlar.
Miramax ise bu iddiaya ‘satış tek seferlik yayınlanan bir neşriyat ortada yok’ diyerek cevap veriyor. Miramax filmin parçalarını kendileri NFT olarak satmak istediklerini söyleyerek Tarantio’nun ticari zarara sebep olduğunu ifade etmekte.
'KARŞILIKLI FAYDA OLMALI'
ABD’de fikri mülkiyet davalarının büyük bir bölümü mahkemeye gitmeden taraflar arası sözleşmeler ile çözülüyor. Fikri mülkiyet ve yeni yeni açılmaya başlayan NFT davaları üzerine uzmanlaşan avukat Moish E. Peltz, “İki tarafın da karşılıklı hak aldığı bir anlaşma uygun olacaktır” ifadelerini kullanıyor.
Bazıları Pulp Fiction NFT’sinin mahkemeye taşınmasının ürünün değerini artıracağını söylüyor. 12 yaşındaki Ahmed Weird Whales’in, numara 1523 ismini verdiği bir NFT, üzerine yapılan haberlerden sonra milyon dolara satılmıştı. Bu NFT’nin daha sonra çalıntı olduğu üzerine çıkan söylentiler sebebiyle alanlar zarar etmiş ve ellerinden çıkarmak için çırpınmışlardı.
Miramax ile Tarantino arasında yaşanan davanın bir benzeri de hip-hop prodüktörü Damon Dash ile Jay-Z arasında yaşandı. Damon Dash, Jay-Z’nin ilk albümü Reasonable Doubt’u NFT olarak satmak isteyince ünlü rap sanatçısının plak şirketi Roc-a-Fella tarafından dava edildi. Dash yasal olarak da haklarını elinde tuttuğu albümü 10 milyon dolardan satışa koydu, henüz kimse teklif vermedi.
DEVLER OYUNA GİRERSE...
Bu arada Jay-Z bu albümden esinlenilerek hazırlanan bir NFT’yi 136 bin dolara sattı. Film stüdyolarının elinde filmlerden sahneler olduğu kadar filmlerden çıkarılmış ve sahne arkası gibi pek çok içerik de var. Önümüzdeki yıllarda bunların dijital haklarının da NFT olarak satışa çıkması bekleniyor. Disney ve Warner Bros’un da bu konuda bir hazırlığı var. Bu devler piyasaya girince şu an NFT piyasasının kralları olan bağımsız sanatçılar ne yapacak merak ediliyor.
Bazı NFT sanatçıları da fiziki hayatta fikri mülkiyet hakları başkalarında olan içerikleri yeniden yorumladıkları için davalık olabiliyor. NFT konusunda çalışan avukat Peltz, “Bazı projelerin sınırı fikri mülkiyet hatları oluyor, bazıların ise oldukça geniş. Şu an herkesin herkesi dava ettiği bir dönemdeyiz. Bu iş nereye gidecek?” açıklamasında bulundu.
https://youtu.be/s7EdQ4FqbhY
NFT NEDİR?
NFT (non-fungible token) fiziksel dünyadaki koleksiyon parçalarının dijital yansımaları olarak adlandırılıyor. Dijital eserin veya varlığın eşsiz olarak tescillenmesine olanak sağlayan NFT’de GIF’ler, şarkılar ve videolar dahi bulunuyor. NFT bir nevi dijital sertifika olarak görülüyor.
