Gerçek adı Jozi Zalma ... Onu, yıllardır yaptığı keyifli radyo programlarıyla 'Geveze' olarak tanıyoruz. Geveze, Power Fm'deki "Geveze Show" da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın duyurduğu "Milli Uzay Programı" nı çok özel bir anıyla ele aldı. Geveze, 20 Ekim 1969 tarihinde Apollo 11 mürettebatının, ABD Başkanı Richard Nixon’ın özel uçağıyla Ankara’ya gelerek Ulu Önder Atatürk'ün edebi istirahatgahı Anıtkabir'i ziyaret etmelerinin nedenini kendine has üslubuyla anlatması sosyal medyada büyük beğeni topladı…
Tüyleriniz diken diken olacak! Ay'a ayak basan NASA ekibi dönüşlerinde neden Anıtkabir'e gitti?
Atatürk, Neil Armstrong ve o dönem NASA’da Apollo 11 Projesi üzerinde çalışan Arsev Eraslan ve Türkiye’nin ilk uçak mühendisi babası Necdet Eraslan’ı birleştiren ve bugün ne yazık ki birçoğumuz tarafından bilinmeyen anıyı, yazar Tolga Aydoğan uzun bir araştırma süreci sonunda “Atatürk’ün İzindekiler” kitabında anlatıyor.
Aya ilk ayak basanlar neden Atatürk’ü ziyaret etti?
20 Temmuz 1969 tarihinde, binlerce yıldır kendi küçük gezegeninde yaşayan insanlık için çok büyük bir adım atıldı. Kendi gezegenimiz dışında bir yere, uydumuz Ay’a ayak basıldı. Konuyla ilgili yüzlerce spekülasyon yapıladursun; Apollo 11, Ay’daki ilk adımın sahibi Neil Armstrong ve astronot arkadaşları, binlerce kişilik ekibin başarısı olarak tarihe geçti.
Arsev Eraslan ve İsmail Akbay isimli iki Türk mühendisimiz, Ay’a atılan ilk adımın arkasındaki en büyük kahramanlar arasındaydılar. 1930’lu yıllarda “Çok değil yüz yıla kalmaz insanoğlu Ay’a gidecektir” sözüyle ileri görüşlülüğüne bir kere daha hayran kaldığımız Mustafa Kemal Atatürk’ün mirasını en başarılı şekilde temsil ederek, NASA’nın Apollo 11 projesinde görev almışlardı.
Armstrong Ay yüzeyine attığı adımı ‘’ İnsan için küçük bir adım, insanlık için dev bir adım’’ olarak nitelemiştir. O gün tarih yazılır. O tarihi yazanlar arasında iki de değerli Türk bilim adamı vardır. NASA’nın Apollo 11 yazılımlarını geliştiren Arsev Eraslan ve NASA’nın Marshall Uzay Merkezi’nde Saturn V roketinin F1 motorunu geliştiren ekiple çalışan İsmail Akbay.29 Eylül 1969 tarihinde başladıkları ve birkaç ay sürmesi planlanan dünya turunda, dünyadaki pek çok ülkeye, bu ülkelerin başkentlerine ve önemli şehirlerine ziyaretler düzenledi bu ekip. Bu dünya turu kapsamında Türkiye ve başkent Ankara da vardı. Böylece 20 Ekim 1969 tarihinde Apollo 11 mürettebatı, ABD Başkanı Richard Nixon’ın özel uçağıyla Ankara’ya geldiler.
Havalimanından üstü açık, Cadillac marka bir arabayla ayrılan ekip, yol boyunca Ankara halkını selamladılar ve onların sevinç gösterilerini keyifle izlediler. Ankara’da mutlaka ziyaret etmek istedikleri bir yer vardı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün edebi istirahatgahı Anıtkabir…
Neil Armstrong, Buzz Aldrin ve Michael Collins’ten oluşan Apollo 11 ekibi, Anıtkabir’e bu ziyareti gerçekleştirdiler. Mozoleye çelenk bırakarak, Atatürk’e saygılarını sundular. Büyük savaşların baş kahramanı olan ama her şeye rağmen dünyada barışı savunan bu lidere, insanlık adına en büyük adımlardan birini atan ekibin ziyareti son derece etkileyici bir andı. Bu ziyaret sonrası dönemin başbakanı Süleyman Demirel tarafından tüm ekibe Nutuk hediye edildi.
"Türkiye'nin Gururu Bilim İnsanlarımız Arsev Eraslan ve İsmail Akbay"
Necdet Eraslan Türkiye’nin ilk uçak mühendisidir. Oğlu Arsev Eraslan, Türkiye’de eğitimini Makine Mühendisliği üzerine yapar. 1959 yılında ABD’ye gider. Yüksek lisans ve doktora sonrasında O artık NASA’da yazılımcıdır.
Bilim insanları ve Dünya, televizyonlardan Ay’a inişi izlerken Armstrong’un bilgisayarı bozulur. Ay’a iniş yapamayacağını söyleyen spiker korku dolu bir sessizliğe neden olur. “Telaşa gerek yok! Neil modülü Ay’a indirebilir. Bilgisayarının bozulma ihtimaline karşı aracı manuel kontrol için çokça pratik yaptı’’ cümlesi sessizliği bozar. Umut ve sevinç dalgası yaratan sesin sahibi “Ben Arsev Eraslan, NASA’da Apollo 11’in yazılım ayağında çalışıyorum’’ der.
Arsev Eraslan, sonrasında Ay kristallerinden mücevher oluşturma yazılımları üretir. Bugün ki “3B yüz algılama teknolojisinin” mucidi O’dur. Teknoloji günümüz akıllı telefonlarında kendisine yer bulur. Arsev Eraslan, NASA’da çalışmaya devam eder. ABD’deki üniversitelerde geleceğin astronotlarına profesör unvanıyla dersler verir.
Haydarpaşa Lisesi mezunu İsmail Akbay ise 1956’yılında da Tennessee Üniversitesi’nden Fizik Mühendisi olarak mezun olur. Okulda tanıştığı Wernger Von Braun önerisiyle NASA’da yerini alır. NASA’da 12 yıl üst düzey olmak üzere 31 yıl görev yapar. 2000 yılında İzmir Gaziemir Uzay kampı açılışına katılır. O Türkiye’de ‘’İnsanlığın Ay’a ulaşmasını sağlayan Türk Köylüsü’’ olarak anılır. Ne yazık ki Tennesse’de evinde çıkan yangında hayatını kaybeder.
Armstrong ve Aldrin’e dönersek, Ay’da 21,5 saat geçirirler. 396 bin kilometre uzaklıktan her adımlarının izleyen milyonların merakını gidermeye çalışırlar. Modüle dönerken arkalarında bıraktıkları beyaz çuvalın içerisinde; 73 ülkenin şerefiye mesajları, Apollo 1 görevinde ölen astronotların külleri, Apollo 11 mürettebatı ve Richard Dixon imzalı bir plaka, NASA yöneticilerinin adlarının yazılı olduğu disk vardır. Disk de ki imzalardan biri de Türk Mühendis İsmail Akbay’a aittir.
