YOGA: Spor mu, Felsefe mi?

Kime sorsam yoga yapıyor… Ben hariç!

Yoga hiç yapmadım, ama üniversitede İlkçağ Felsefe Tarihi dersinde rahmetli hocam Prof. Dr. Teoman Duralı’nın Çin ve Hint Felsefe Tarihi derslerini hiç kaçırmadım. Yani yoganın başlangıç hikayesini, felsefesini, neyin ne olduğunu çok iyi biliyorum.

Yoga, bedeni, zihni ve ruhu birleştiren bütüncül bir uygulama. Bedensel esneklik ve fiziksel güç kazanma amacıyla yapılan bir egzersiz değil. Hindistan'da binlerce yıldır var olan derin bir felsefi ve spiritüel geleneğin bir parçası. Bu geleneğin temelinde ise ahlaki değerlerin uygulanması ve kişisel gelişim önemli bir yer tutuyor.

Yoga, Sanskritçe'den gelme bir kelime "birleşme" veya "bütünleşme" anlamına geliyor. Amacı kişinin hayatında dengeli bir yaşam tarzı benimsemesine ve daha içsel bir huzur ve mutluluk bulmasına olanak tanımak. Fazla detaya girmeyeceğim, lakin yoga yapan biri değilim. Ama yoga yapanlarda gözlemlediğim düşüncelerimi paylaşmak istiyorum.

Günümüzde yoga, çok popüler bir disiplin haline geldi. Yoga yapmak adeta bir trend oldu. Sosyal medya platformlarında, yoga yapan insanlar genellikle mükemmel pozlar ve vücutlarla ilişkilendiriliyor. Bu da, yoga pratiğinin gerçek amacından sapmasına ve yalnızca dışsal görünüşe odaklanmasına yol açıyor. Bunun sonucunda, birçok insan yoganın gerçek felsefesi hakkında bilgi sahibi olmadan, sadece dışsal görünüşlerini iyileştirmek için yoga yapmaya başlıyor. Oysa ki, yoga çok daha derin bir felsefeyi temsil ediyor, sporu değil!

Yoganın derin felsefi boyutunun önemli bir parçası ahlaki değerlerdir. Yoga pratiklerine başlamadan önce, uygulayıcıların bazı ahlaki prensipleri benimsemesi beklenir. Bu prensipler genellikle "Yama" ve "Niyama" olarak adlandırılır ve uygulayıcıların etik ve ahlaki bir yaşam sürmelerine yardımcı olur.
Yoganın ilk basamağı YAMA’lar. Sanskritce ahlak kuralları.

Peki nedir bu YAMALAR?

1. Ahimsa (Şiddetsizlik): Diğer canlılara zarar vermemek, hem fiziksel hem de duygusal düzeyde şiddetten kaçınmak.
2. Satya (Doğruluk): Dürüstlük ve doğruluktan sapmamak, yalandan kaçınmak.
3. Asteya (Çalmamak): Başkalarının mülkiyetine zarar vermemek, çalmaktan kaçınmak.
4. Brahmacharya (Kontrol): Cinsel enerjinin kontrolü ve dengeli kullanımı.
5. Aparigraha (Cimrilikten Kaçınma): Aşırı tüketimden ve gereksiz şeylere bağlanmaktan kaçınmak, mütevazı olmak.

Niyama ise kişisel disiplin ve ruhsal gelişimle ilgili beş prensiptir:

1. Saucha (Temizlik): Bedensel, zihinsel ve ruhsal temizlik.
2. Santosha (Memnuniyet): Kabul, iç huzur ve memnuniyet.
3. Tapas (Azim): Disiplin, irade gücü ve tutkuyla çalışma.
4. Svadhyaya (Öz-inceleme): Kendini anlama ve içsel keşif.
5. Ishvara Pranidhana (Tanrı'ya Bağlılık): Yaşamı Tanrı'nın iradesine teslim etme ve ona güvenme.

Bu ahlaki prensipler, yoga uygulayıcılarının sadece bedenlerini güçlendirmekle kalmayıp aynı zamanda zihinlerini ve ruhlarını da güçlendirmelerine yardımcı olur.

Birçok insan, yoga matına adım attıklarında sadece fiziksel olarak güçlenmeyi ve esneklik kazanmayı hedeflerken, bu ahlaki prensipleri uygulamak ve içsel dönüşüm için çaba sarf etmek yerine, sadece bedensel tatmin arayışında oluyor. Bu nedenle, yoga eğitimlerinde ve pratiklerinde ahlaki değerlere ve içsel dönüşüme daha fazla vurgu yapılması çok önemli. Uygulayıcıların sadece bedensel olarak değil, aynı zamanda zihinsel ve ruhsal olarak da gelişmelerine yardımcı olacak öğretilerin ve rehberliğin sağlanması gerekmekte.
Yoganın sadece bir egzersiz değil, aynı zamanda bir yaşam tarzı ve içsel dönüşüm aracı olduğu unutulmamalı.

Bir bakıyorsun kadın yoga yapıyor, ama kafasında kırk tilki dolaşıyor. İşte o kadının kafasındaki o tilkilerden arınmayı sağlamak gerek. Artık insanlara ve hayata yargısız ve 
tarafsız bakması ve herkesle uyum içinde olması vurgulanmalı.

Yoga yapmak marifet değil, aslolan yoganın felsefesini bilmek ve uygulamak…Bunu da kaç kişi benimsiyor dersiniz?