Türkiye’deki Fransız okulları Türkiye ile Fransa arasında arasında anlaşma krizi yaşanıyor. Fransa’nın Ankara Büyükelçiliği, Türkiye’deki Fransız okullarıyla ilgili Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) kendilerine bir anlaşma sunduğunu ve anlaşmanın imzalanmaması halinde bu okullara Türk öğrenci alınamayacağı ve okulda eğitim gören öğrencilerin de Türk okullarına nakledileceğine ilişkin bir nota verdiğini açıkladı.
Milli Eğitim Bakanlığı ile Fransa Büyükelçiliği arasında Türkiye’de eğitim veren Fransız okulları konusunda yaşanan anlaşmazlık krize dönüştü. MEB’in bir süre önce Türkiye’de eğitim veren Charles de Gaulle ve Pierre Loti okullarında din kültürü ve ahlak dersi verilmesini ve Türk öğretmenlerin çalıştırılmasını istediği iddiaları kamuoyuna yansımıştı. Gazete Pencere'den Nuray Babacan köşesinde “Fransız okulları krizi: MEB bozdu, Dışişleri düzeltmeye çalışıyor” başlıklı yazısında bu krizin detaylarını paylaştı…
İşte o yazı…
Milli Eğitim Bakanlığı ile 1942’den beri Türkiye’de eğitim veren iki Fransız okulu arasındaki krizde ikinci aşamaya gelindi. Yeni Türk öğrenci kaydetmelerine yasak getirilmeye çalışılan Fransız okullarındaki öğrencilerin geleceği de tehlikeye girdi. Bakanlık, mevcut Türk öğrencilerin devamı konusunda sorun olmadığını dile getirse de Fransız Büyükelçiliğine gönderilen notada, mevcut öğrencilerin de denklik gerektiren okullar araması istendiği ortaya çıktı.
İlk kez Gazete Pencere’nin ortaya çıkardığı krizin çözümü konusunda öğrenciler ve velileri mağdur edilmeden adımlar atılırken, MEB yönetimi olumsuz tavrıyla aileleri bir kez daha tedirgin etti. Fransa Büyükelçiliği ise bu süreçte, MEB yönetiminin olumsuz yaklaşımlarını ortaya koyan bir açıklama yaptı, açıklamada son üç ay içerisinde olumlu giden görüşmelerdeki havanın haziran ortasında değiştiği bilgisi paylaşıldı ve şöyle denildi:
“Haziran ayı ortasında Türk tarafı bize şu ana kadar görüşülen önerilerin ötesine geçen bir anlaşma taslağı sundu. 2 Temmuz 2024 tarihinde Türk yetkililerden, bu anlaşmanın imzalanmaması halinde Charles de Gaulle ve Pierre Loti okullarının 2024-2025 eğitim-öğretim yılından itibaren Türk vatandaşı öğrenci kabul edemeyeceğini ve halihazırda okullarımızda kayıtlı olan Türk öğrencilerin Türk okullarına nakledilmesi gerektiğini resmen bildiren bir nota aldık.”
Fransa Büyükelçiliği’nin öğrenci velilerine gönderdiği metinde, sorunun çözümü için iki ülkenin Dışişleri Bakanlarının devreye girdiği, Fransa’dan bir heyetin Türkiye’ye gelmek üzere olduğu da anlaşıldı. Öğrenci velileri, gözlerini Dışişleri Bakanları nezdinde yapılan görüşmelere çevirirken, Milli Eğitim Bakanlığı yönetiminin konu hakkında eksik bilgi paylaştığı aktarılıyor. Türk öğrencilerle ilgili din dersi, Türk müfredatı gibi dayatmalardan ise söz edilmiyor.
Fransız Büyükelçiliği’nin velilere gönderdiği ve öğrenci ve velilerini tedirgin eden mektup şöyle:
“Öğrenci velileri arasında birçoğunuz Türkiye'deki Fransız liselerinin özel tarihini biliyorsunuz. Hukuki statüleri, altmış yılı aşkın süredir, iki ülke arasındaki bazen zor olmakla beraber süreklilik arz eden bir diyaloğa dayanmaktadır. Bu iki okulun, ailelerinizin ilgisi sayesinde, ülkelerimiz arasında güçlü bağların tesis edilmesine ne kadar katkı sağladığı herkesin malumudur. Sizlere, nesiller boyunca, Fransız okullarına duyduğunuz güven için içtenlikle teşekkür ederiz.
Bildiğiniz gibi, bu iki kurumun hukuki statüsünden kaynaklanan konulara cevap bulunmasına olanak tanıyacak, iki hükümet arasında bir anlaşma sağlanması amacıyla Türk yetkililerle uzun süredir görüşmelerde bulunuyoruz. İki ülke kurumları ve bilhassa Fransa'nın Ankara Büyükelçiliği, birbirinden çok farklı iki eğitim sisteminin genel ilkelerini de göz önünde bulundurarak, diğerinin dilini ve kültürünü tanıtmak ortak arzusuyla eğitim iş birliğimizi güçlendirmek için yorulmaksızın çalışıyorlar. Büyükelçilik Kültür Etkinlikleri ve İş Birliği Servisi, sizlerle okul konseyi toplantılarında bu müzakereleri görüşmüştü.
Bu eğitim ve öğretim yılına, 2024 yılının başında, Türk basınında yer alan, Türk yetkililerin okullarımızı Türk vatandaşı öğrencilere kapatma niyetinde olduğuna dair söylentilerin yarattığı endişe damgasını vurdu. Büyükelçiliğimiz Türk tarafının endişelerini anlamak ve müzakerelerin yeniden başlatılması teklifinde bulunmak amacıyla derhal ön aldı.
Fransa Büyükelçisi, mart ayı başında Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanı'ndan görüşme talebinde bulundu. Sayın Yusuf Tekin bu görüşme sırasında, Türk mevzuatına uygun olarak hızlı bir şekilde anlaşmaya varılması konusundaki arzusunu dile getirmişti.
Bu bağlamda :
- Fransız tarafı, ilk adım olarak hızlıca idari bir anlaşma teklifinde bulundu.
- Sonra mayıs ayı ortasında, Fransa Avrupa ve Dışişleri Bakanlığı (MEAE) Küreselleşme Genel Müdürü Ankara'da, Dışişleri ve Milli Eğitim Bakanlıklarındaki muhataplarıyla temaslarda bulunmuş ve bu görüşmelerin ardından Fransız tarafı bir teklifte bulunmuştu.
- İyi niyetle bir müzakere dinamiği başlatarak, 2024-2025 eğitim-öğretim yılı başlamadan önce herkesin ve her şeyden önce öğrencilerin çıkarına olacak öncelikle somut, mutabakata dayalı bir anlaşmaya varacağımız konusunda umutluyduk.
- Eğitimle ilgili konularda lise müdürlerine danışıldı ve kısmen bilgilendirildiler ancak kendilerinden bu aşamada ketum davranmalarını rica etmiştik. Zira o dönem öğrenci velileri topluluğunu endişelendirmek için hiçbir nedenimiz yoktu.
Ancak haziran ayı ortasında Türk tarafı bize şu ana kadar görüşülen önerilerin ötesine geçen bir anlaşma taslağı sundu. 2 Temmuz 2024 tarihinde Türk yetkililerden, bu anlaşmanın imzalanmaması halinde Charles de Gaulle ve Pierre Loti okullarının 2024-2025 eğitim-öğretim yılından itibaren Türk vatandaşı öğrenci kabul edemeyeceğini ve halihazırda okullarımızda kayıtlı olan Türk öğrencilerin Türk okullarına nakledilmesi gerektiğini resmen bildiren bir nota aldık.
Bu bağlamda, halihazırda sürmekte olan müzakerelerin başarısızlıkla sonuçlanması durumunda olası sonuçları konusunda sizleri bilgilendirmeyi kendimize görev addediyoruz. Bu durum, sonuç ne olursa olsun okulların tüm diğer öğrencilere açık kalması gerekse bile, Türk öğrenciler için 2024 eğitim-öğretim yılına başlama koşullarını tartışmaya açabilir. Bize güvenen ailelere gerçeği borçluyuz.
Müzakereleri sürdürme konusunda her zamankinden daha kararlıyız. Daha bu sabah (12 Temmuz Cuma günü) Fransa ve Türk Dışişleri Bakanlıkları arasında, Fransız Yurtdışı Eğitim Ajansı ve Fransız Milli Eğitim Bakanlığı'nın da katılımlarıyla, video konferans yoluyla bir fikir alışverişi toplantısı gerçekleştirildi. Paris'ten bir heyetin, Türk Milli Eğitim Bakanlığı ile görüşmek ve diyaloğu devam ettirmek üzere Türkiye'ye gelmesi için bir ziyaret düzenliyoruz. Her şeyden önce bizim için en önemli mesele, okullarımızda eğitim hayatlarına başlayan çocuklarımızın çıkarlarıdır. Aylardır da çalışmalarımızda temel aldığımız öncelik budur. Müzakerelerin sonucu ne olursa olsun, önerilerimize bu zorunluluk yön verecektir.
Bugün, Türk muhataplarımızın, ilişkilerimize çok şey katan ve ikili ticaretin ve Türkiye'deki Fransız yatırımların dinamizmine hiç kuşkusuz katkıda bulunan Türkiye'deki bu iki Fransız okulunun ortak tarihinin benzersiz bir özellikte oluşunu dikkate alma yetisine güveniyoruz.
Bize gelince, İkinci Dünya Savaşı öncesinden bu yana sizlerin ve Fransız-Türk toplumunun sayesinde, bu okulları pekiştiren saygı ve açılım geleneğinin bir parçası olan ilerlemeler inşa etmek için çalışıyoruz.
Durumla ilgili gelişmeler hakkında sizi bilgilendirmeye devam edeceğiz.
Sylvie Lemasson"
