Sezon başında bahçede 2 liraya düşen, yetiştiricinin “Toplama maliyeti satıştan fazla” diye şikâyet ettiği limon kısa sürede 75-80 liraya kadar çıktı. Bazı marketlerde 90 lirayı aşan etiketler görülüyor...
Tarım ürünlerinde tarla ile market arasında 10 kata varan artışlar artık çığırından çıktı. Ürün bol olsa da aracılar üreticiden ‘ucuza’ aldığı ürünü sahte kıtlık algısıyla kat kat yüksek fiyattan satabiliyor.
Yaz ayları olmasına, ürün bollaşmasına rağmen 8-90 liraya biber, 40-50 liraya domates, 25-45 liraya patlıcan, 25-40 liraya salatalık tezgâhları süslüyor. Yaz meyvelerinde ise durum daha acı. Bu yıl bol olan kayısı 90 liradan, tam mevsimi olan çilek 120 liradan satılıyor. Kiraz ise 80 ila 130 lira arasında değişiyor. Son günlerde fiyatı patlayan ürünlerden biri de limon. Üretim sezonunun başında bahçede 2 lira, pazarda 7 liraya kadar düşen, üreticinin “Gelin toplayın, götürün. Toplama maliyeti satış fiyatından yüksek” dediği limon şu anda 90 liraya kadar çıktı. Marketlerde ve pazarlarda 60 liradan başlayıp 90 liraya kadar çıkan limonun fiyatını etkileyen en büyük sebebin limonun azalması olduğu belirtildi.
Üreticiler “Normal şartlarda toplanan limonun bir kısmı piyasaya verilir bir kısmı soğuk hava depolarında bekletilirdi. Ancak maliyetler buna imkân vermedi. Enflasyon sebebiyle kimse malını bekletmek istemedi. Mahsul birden piyasaya girince fiyat düştü, tüketim arttı. Ürün azaldıkça fiyat yükseldi. Yüksek sıcaklıklar limona talebi ekstra artırdı. Kafe, lokanta ve büfelerden de yüksek talep var. Bu da fiyatı artırdı” dediler.
MALİYETLER ÇOK BÜYÜK
Ulusal Turunçgil Konseyi (UTK) Başkanı Kemal Kaçmaz konuyla ilgili gazetemize yaptığı açıklamada “Başta limon olmak üzere turunçgiller bu yıl iyi talep oldu. Rekoltemiz de oldukça yerindeydi. Ancak maliyetler yüksek olduğu için üretici ürünü satarak nakde dönmek istedi. Normal şartlarda dinlenmeye ürün bırakılırken, bu yıl bırakamadık. Tarlada ürün kalmadı, yeni mahsul ağustos ayında çıkar, devam eden aylarda fiyatlarda düşüş olur. En büyük sorunumuz girdi maliyetleri. Bugün Mersin Hali’nde limonun kilosu 30-35 liradan satılıyor. Marketlerde fiyatlar tabii daha yüksek” dedi. Kaçmaz, limonu bekletmenin stokçuluk sayılamayacağını belirterek “Bu yıl yurt dışında da sorun yaşandı. Rusya-Ukrayna savaşı ihracatı etkiledi. Mısır’da sorun oldu. Dolayısıyla turunçgilde olumsuz bir yıldı” diye konuştu.
KAYISI ÜRETİCİSİ TÜCCARIN ELİNE BIRAKILMAMALI
Hasadı devam eden kayısıda ürün bol, fiyat düşük seyrediyor. Ancak bu ucuzluk tüketim merkezlerine yansımıyor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, kayısı diyarı Malatya’da tüccarın ürünü ucuza kapatma gayretinde olduğunu söyledi.
Bayraktar “Kayısı hasadı başladı. Yeni sezon olmasına rağmen ürün geçen yılki fiyatlardan işlem görüyor. Geçen yıl 200 liraya kadar yükselen kuru kayısı fiyatı bu yıl 130-140 liraya geriledi. Son bir yılda mazot yüzde 109, gübre yüzde 37, tarım ilacı yüzde 67 zamlandı. Sulama ücretleri üreticiyi zorladı. Buna rağmen geçen yılın altında fiyat oluştu. Çünkü tüccar çeşitli bahanelerle fiyatı düşürüp üreticiden ucuza almaya çalışıyor. Toplama işçiliği maliyetleri de yüksek: Üreticimizi korumak için TMO kuru kayısı alımı yaparak fiyatların hak ettiği değere gelmesini sağlamalı” dedi.
