Tarihçi - yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı, “Lozan Antlaşması’nın gizli maddeleri bir efsaneden başka bir şey değildir. Buna rağmen ortada gezinen efsanelerden bazıları ciddiyetle devlete dahi soruluyor. “Maden çıkarmak izni Avrupalılara mı aittir?” gibi. Bunun ne kadar anlamsız olduğu açık. Türkiye’de maden çıkarabilirsiniz ama bunun şartları Lozan Antlaşması ile sınırlı değil, doğrudan doğruya memleketin ziraatı, fauna (hayvan) ve flora (bitki örtüsü) ile tabii coğrafyası ve su kaynaklarıyla ilgilidir. Yeraltı sularının yolunu değiştirecek ve belirli ağaçların bu yüzden kurumasına neden olacak madencilik veya taşocağı faaliyeti yasak olmalıdır.” düşüncesini dile getirdi.
Ortaylı yazısında, “Kalitesiz kömür çıkarmak için zeytincilerin verdiği mücadele akıllardadır. Madencilik konusunda Türkiye’ye ve girişimcilere yön verecek asıl yasağın tabii zenginliklerimiz ve doğanın yapısı olduğu açıktır. Bunu, Lozan Antlaşması’na atfedilen hayal mahsulü maddelerde aramayalım.” ifadesini kullandı.
