Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliğine dair, "veto ederiz" sinyali vermesi iki ülkede gündem yarattı. İsveç Dışişleri Bakanı, Erdoğan'ın açıklamasını, "Karşılığında bir şey isteyebilir" şeklinde yorumlarken, Finlandiya ise, "Türkiye'nin derdi İsveç'le, bizimle görüşmeler pozitif geçiyor" yorumunu yaptı.
Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş İsveç ve Finlandiya için NATO’ya üyelik sürecini hızlandırırken dün İstanbul’da konuyla ilgili konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözleri uluslararası kamuoyunda gündem oldu.
Erdoğan, Cuma namazı çıkışında gazetecilerin sorusu üzerine, Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılacağına yönelik açıklamasına ilişkin, “Şu anda İsveç ve Finlandiya ile ilgili gelişmeleri takip ediyoruz ama olumlu bir düşünce içinde değiliz” ifadesini kullanmıştı.
Uluslararası haber ajanslarının “son dakika” ibaresiyle servis ettiği haberde Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın İsveç ve Finlandiya'nın NATO'ya katılım süreciyle ilgili sözleri yer aldı. Cumhurbaşkanı Erdoğan bugün İstanbul'da konuyla ilgili olarak, “Yunanistan’la ilgili NATO konusunda yanlış yaptı bizden önceki yönetimler. Yunanistan’ın, NATO’yu arkasına alarak Türkiye’ye karşı takındığı tavrı biliyorsunuz. Bu konuda ikinci bir yanlışı Türkiye olarak işlemek istemiyoruz” demişti.
Bu sözler başta ABD, İsveç ve Finlandiya olmak üzere uluslararası kamuoyunda dikkat çekti. 1952’den beri NATO üyesi olan Türkiye’nin bu iki ülkenin üyelik sürecine veto edebileceğine dair açıklamalar İsveç ve Finlandiya’da gündem oldu.
“BİR ŞEY ELDE ETMEK İSTEYEBİLİR”
Erdoğan’ın özellikle İsveç’in teröristlere ev sahipliği yaptığına dair açıklamaları İngiliz Financial Times gazetesinin manşetlerinde yer aldı. Gazeteye konuşan bazı İsveçli siyasetçiler, Türkiye’nin NATO üyelik sürecini engelleyebileceğini belirtti. İsveç’in üyeliğinin kabul edilmesi için 30 üyeden onay alması gerekiyor.
Financial Times’a bu ayın başında konuşan İsveçli üst düzey bir yetkilinin, “İsveç’te çok Kürt var, Kürt kökenli çok vekil var. İsveç Kürt konusunda aktif ve bu sebeple bir tepki gelmesinden korkuyorum” dediği de hatırlatıldı.
İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde, dün İsveç radyosuna yaptığı açıklamada, Türkiye’nin bu üyelik sürecinden bir şey elde etmek isteyebileceğini söyledi. Linde, “Biz biliyoruz ki onay süreçleri her zaman belirsizlik içeriyor, bu onayın iç siyasette kullanılabilecek olma ihtimali de az değil” ifadesini kullandı.
“BİZİMLE GÖRÜŞMELER POZİTİF GEÇTİ”
Dün Finlandiya Dışişleri Bakanı Pekka Haavisto da üyelik sürecinden her türlü sonuç çıkabileceğini söylerken bazı Fin yetkililer, Erdoğan’ın açıklamalarını üzerine almadıklarını söyledi. Financial Times’a konuşan yetkililer, “Ankara ile yaptığımız görüşmeler pozitif geçti ve bu açıklamalar genelde İsveç’i ilgilendiriyor gibi” dedi. Fin yetkililer Macaristan’dan bir sürpriz beklediklerini de dile getirdi.
Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö, 4 Nisan’da Erdoğan ile telefon görüşmesi gerçekleştirmiş ve görüşmenin pozitif geçtiğini söyleyerek, “Türkiye, Finlandiya’nın hedeflerini destekliyor” demişti.
Niinistö ayrıca İsveç Başbakanı Magdalena Andersson’un dün gece ABD Dışişleri Bakanı Joe Biden ile görüştüğünü de söyledi.
Financial Times, Türkiye ile NATO arasındaki gerilimi de mercek altına aldı. Gazete, “Türkiye’nin son yıllarda NATO müttefikleriyle ilişkileri hasar gördü. Erdoğan’ın Rus yapımı S-400 hava savunma sistemi alması sonrasında 2020’de ABD yaptırım uyguladı” yorumuna yer verdi.
Makalede, “Batı ülkeleri Türkiye’nin Rusya’nın işgali sonrasında Ukrayna’yı desteklemesinden memnun oldu. Ankara, Kiev’e SİHA gönderdi ve Rus savaş gemilerinin geçişini engelleyerek hava sahasını askeri uçaklara kapadı. Fakat Batı ülkelerinin Moskova’ya yönelik yaptırımlarına katılmadı” denildi.
