Batı ülkelerinin uyguladığı yaptırımlardan kaçmak için lüks yatlarını bu hafta Türkiye'ye getiren Chelsea'nin sahibi Roman Abramoviç'in hamlesi Ankara ile Batı arasında yeni bir gerilimin zeminini hazırlıyor.
İngiltere’nin saygın gazetelerinden Financial Times, Rus oligark Roman Abramoviç’in lüks yatları Eclipse ve Solaris’in Türkiye karasularına gelmesi ile ilgili kapsamlı bir haber hazırladı. 163 metrelik Eclipse ile birlikte 140 metrelik Solaris’in Akdeniz’e kaçırılmasının Batı ülkeleri ile Türkiye arasında gerilim yaratabileceği belirtildi.
Makalede, “Avrupa hükümetleri oligarkların yatlarına el koyarken Chelsea’nin sahibi Türkiye’yi güvenli bir liman olarak gördü. Bu durum batının Türkiye’nin Rusya’ya uygulanan yaptırımlara dahil olmamaktaki endişesini ortaya çıkardı” denildi.
NATO üyesi olan Türkiye’nin son yıllarda Moskova ile yakın ilişkiler kurduğuna dikkat çekilirken, buna rağmen Ankara’nın Putin’in Ukrayna’yı işgal etme kararını eleştirmesinin ise batı ülkelerden takdir topladığı hatırlatıldı.
Financial Times’ın haberinde, “Avrupa’nın başkentlerinde Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri ya da İsrail gibi ülkelerin kasten Rus paraları için bir merkez olmasına yönelik bir endişe var. Bu durum Ankara ile batı arasındaki ilişkileri gerebilir” denilirken gazeteye konuşan Avrupalı bir diplomat, “Yakından izlediğimiz bir durum bu” dedi.
“NORMALDE RUSLAR YATIRIM YAPMIYOR AMA…”
Türkiye’nin geleneksel olarak Rus oligarklar için bir yatırım bölgesi olmadığı hatırlatılırken, Abramoviç’in özel jetinin son bir ayda sık sık Türkiye’ye gelmesine dikkat çekildi. Makalede, Reuters haber ajansının Abramoviç’in Türkiye’de yatırım yapmak istediğine dair ifadeler yer verilirken, “Özel jeti olmayan Ruslar için Türkiye kaçılabilecek kalan bölgelerden biri. Avrupa, Rus uçaklarına hava sahasını kapatırken, Türk havayolu şirketleri hem yolcu taşımaya devam etti hem de kapasitesini artırdı. Seyahat verileri şirketi ForwardKeys’in verilerine göre savaşın başlamasından 2 hafta sonra seyahatler yüzde 12 arttı. Bu durum Avrupalı yetkilileri rahatsız etti. Biri, ‘Türkiye, krizi para kazanma fırsatı olarak görüyor’ yorumunu yaptı.
Financial Times’a konuşan bir AB yetkilisi Türkiye’nin Rusya ile bağı ve Avrupa Birliği gümrük birliğine dahil olmasının bazı Avrupalı şirketlerin yaptırımları delmesine yardımcı olabileceği konusunda da uyarıda bulundu.
Öte yandan Financial Times, Türk şirketlerin Rusya’dan ayrılan Ikea ve McDonald’s gibi şirketlerin yerine geçebilmesinin de batılı liderler için bir endişe kaynağı olduğunu aktardı. Financial Times’a konuşan “büyük ölçekli bir Türk gıda şirketinin CEO’su” büyük şirketlerin yaptırımları delmek istemediğini söylerken, “Büyük şirketler Rus pazarına ABD veya Avrupa ile ilişkilerini bozma pahasına körlemesine atlayacağını sanmıyorum” ifadesini kullandı.
ZELENSKİY’DEN “ABRAMOVİÇ’E YAPTIRIM UYGULAMAYIN” RİCASI
Financial Times’ın bu analizi gündem yaratırken, Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy’nin ABD Başkanı Joe Biden’a kişisel olarak bir istekte bulunduğu da ortaya çıktı… Wall Street Journal’ın aktardığı haberde Zelenskiy’nin Biden’dan “Roman Abramoviç’e yaptırım uygulamayın” önerisinde bulunduğu belirtildi.
Abramoviç’in barış görüşmelerinde kritik bir görev üstlenebileceğini belirten Zelenskiy’nin talebine ise Beyaz Saray’dan olumlu yanıt geldiği belirtildi. Beyaz Saray’ın Chelsea kulübünün sahibine yaptırımı ertelediği kaydedildi.
Wall Street Journal’a konuşan ve Abramoviç’e yakın bir kaynak ise, “Hem İsrail hem de Portekiz vatandaşlığı olan oligark, Rusya iş dünyasındaki duruşu sayesinde iki ülke arasındaki müzakerelere etki edebileceğini düşünüyor” dedi.
