Bazıları bunu Amerikan kapitalizminin bir zaferi olarak açıklayacak bazıları ise bunun ABD’nin kanlı yüzünün göstergesi olduğunu söyleyecektir. Ama her iki durumda, dünyanın en büyük beş silah satıcısının tamamının Amerikan şirketleri olduğu gerçeğini değiştirmez.
Yıllık satışlara göre dünyanın en iyi 100 silah satıcısının bir listesini yayınlayan Stockholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü’ne göre, en büyük 100 savunma şirketi geçtiğimiz yıla göre 47 milyar dolar artışla 420 milyar dolar kazandı.
SIPRI silah satışındaki büyümenin başlıca nedenini Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan beş şirketin satışlarındaki artışlardan kaynaklandığını açıkladı.
ABD şirketleri, ilk 100 şirket arasındaki şirketler arasında silah satışlarının yüzde 59’unu gerçekleştirdi. Küresel savunma şirketleri arasında ilk sırada yer alan şirket 47,2 milyar dolarlık silah satışıyla Lockheed Martin oldu. Uzak bir ikincisi 29,2 milyar dolar ile Boeing, ardından Northrop Grumman 26,2 milyar dolar, Raytheon 23,4 milyar dolar ve General Dynamics 22 milyar dolar. Altıncı sırada ise 21 milyar dolarla İngiliz savunma şirketi BAE var.
SIPRI, ilk 100’deki tüm Rus şirketlerinin devlete ait ve büyük ölçüde iç talebe bağlı olduğunu açıkladı. Rusya, bu bağımlılığın seviyesini azaltmak için 2016 yılında silah şirketlerinin üretimini sivil üretimi de içerecek şekilde çeşitlendirmek için bir girişim başlattı. Fakat henüz devlet şirketleri haricindeki diğer şirketlerin verileri tam olarak yansıtılmıyor ve devlet şirketleri üzerinden yapılıyor.
Ayrıca; Çinli silah üreticileri de SIPRI listesinde görünmüyor ancak Çin dünya çapında silah ihraç ediyor. “Çinli silah üreten şirketler, 2002 yılına kadar uzanan silah satışlarının makul veya tutarlı bir tahminini yapabilecek veri eksikliği nedeniyle SIPRI İlk 100’de yer almıyor. Diğer yandan Çin’in ağırlıklı olarak devlete ait silah endüstrisi bulunuyor.
SIPRI, üç Çinli silah şirketinin En Büyük 100 silah üreten ve askeri hizmet şirketi arasında ilk 10’da yer alacağını tahmin ediyor. Bunlar; AVIC, NORINCO ve CETC.
Mevcut sınırlı bilgiler ve Çin’in askeri harcamalarındaki genel büyüme hesaba katıldığında eğer silah satış rakamları mevcut olsaydı, en az yedi Çin şirketinin daha muhtemelen ilk 100’de olacağı tahmin ediliyor.
Yani Rus ve Çin şirketlerinin verilerinin mevcut olmaması istatististiklere de yansımıyor. Bu nedenle ilk 100 şirkette ağırlık ABD şirketlerinde ve ilk 5 şirket ise tamamen ABD’li şirketlerden oluşuyor.
Listede ayrıca temsil edilen diğer ülkeler arasında 9.8 milyar dolar ile İtalyan Leonardo, 9.4 milyar dolar ile Fransız Thales, 3.8 milyar dolar ile Almanya’nın Rheinmetall, 3.6 milyar dolar ile Japon Mitsubishi Heavy Industries ve 3.5 milyar dolar ile İsrail’in Elbit Systems bulunuyor.
Kaynak: M5 Dergi - National Interest’de yayımlanan makale M5 tarafından çevrilmiştir.
